Geen collectief beter geplaatst dan SKaGeN om met het verhaal achter de terroristische bende CCC aan de slag te gaan. Met het decor voor CCC pleegt ruimtevaarders een aanslag op je zintuigen. Het ruikt zelfs naar verval, verloren idealen en gerateerde revoluties. SKaGeN graait in deze voorstelling in het hoofd van Carette, een geruïneerd idealist slash terrorist, en vist er zijn geloof, zijn wanen en overtuiging uit. Ze vroegen en kregen hiervoor een scènebeeld waarin niemand van de medestrijders van CCC of van hun slachtoffers zijn ontploft verleden kan ontlopen. Tussen deze brokstukken zet SKaGeN de strijd van een man – anti-held of herkenbaar idealist – in het voetlicht.

 

 

Première op 25/01/2013

Speelreeks in Vlaanderen en Nederland van 25/01/2013 tot 30/04/2013

 

MAKING OF
foto’s op flickr
pers
skagen.be
toneelhuis.be

 

 

22.11.2011 | focus Knack | by Els Van Steenberghe

 

Spelerscollectief SKaGeN transformeert Döblins en Fassbinders ‘Berlin Alexanderplatz’ tot potig spelerstoneel dat amuseert én verwart.

 

In 1928 was er het boek van Alfred Döblin, in 1979 de film van Rainer Werner Fassbinder en nu het stuk van SKaGeN. ‘Die menne von die benke hemme fiel zoe fiel frie kenne haandele’, zegt hoofdpersonage Franz Biberkopf, en je voelt meteen hoe actueel de thema’s blijven. Zijn mengelmoes van Duits, Antwaarps en Engels vormt een sappig, weerbarstig, en soms onweerstaanbaar taaltje dat volgens SKaGeN dé voertaal wordt in 2019, wanneer de crisis Europa tot een gistende landenbrij heeft herschapen. Het volk zal dan als schorem door de stinkende straten van met tralies vormgegeven steden dwalen – allen onderdrukt door ‘de Chiniejes’
Klinkt zwartgallig? Dat is de creatie niet. SKaGeN wil vooral een goed en groots verhaal vertellen, diepgeworteld in de 20e eeuw, maar ook vooruitblikkend naar de nabije toekomst. Dat complexe relaas overschaduwt de maatschappijkritische ondertoon en remt de karakterisering van de personages. Ziehier dé handicap van het theater: tijd. Fassbinder eigende zich maar liefst negenhonderd minuten toe om Döblins boek tot een venijnig en grotesk filmportret van de toenmalige crisis te bewerken. Het bekijken van die film is als een trip – met dank aan de sublieme acteerprestaties en Fassbinders kiene lichtregie.

 

SKaGeN klokt af op twee uur. Krap en moedig. Stemmig straatlantaarnlicht, veerkrachtig spel en knipogen naar de hedendaagse crisis kleuren ook hun Berlin Alexanderplatz. Achter, voor, boven en onder het zwarte hekkenwerk dat als decor fungeert, geven de vijf acteurs alles wat ze hebben.

 

Ze brabbelen hun guitig ‘Europees’ en dragen donkere kostuums die een subtiele ratjetoe van motorkledij, pelsen en groteske vodden zijn. Zwalpend tussen café, flat en bos schetsen een charmante Evelien Bosmans, een lepe Valentijn Dhaenens, een geniepige Steve Geerts en een aangrijpende Korneel Hamers (als Biberkopf) een aandoenlijk, rauw en grappig beeld van de toekomst. Tussen ons gezegd en gezwegen: leve Mathijs Scheepers in blauwe panty’s en met nepborsten!

 

Het eindoordeel? Berlin Alexanderplatz is boeiend theater: de vormgeving oogt fantastisch, de vonken vliegen van het spel en taalkundig hebben makers en acteurs een ware krachttoer uitgehaald. Alleen spijtig dat ze zovéél willen vertellen, waardoor de verwarring ook bij de toeschouwers voelbaar is.

 

> lees artikel op knack.be

 

 

 

16.11.2011 | [DE SCÈNE] Knack | Els Van Steenberghe

 

ruimtevaarders – oftewel: beeldend kunstenaars Christophe Engels en Karolien De Schepper – plaatsen de spelers van SKaGeN achter tralies.

 

‘Berlin Alexanderplatz begint op het moment dat Franz Biberkopf uit de gevangenis wordt vrijgelaten. Met de poort waarlangs Biberkopf naar buiten gaat, verbeelden we het lot waaraan hij tracht te ontsnappen. Door stedelijke materialen als ijzeren gekken en verdwaalde straatlantaarns te gebruiken, geldt het decor tegelijk als een pars pro toto én een totum pro parte voor de stad. Een decor is functioneel en niet functioneel, echt en niet echt, aanwezig en afwezig, koor en protagonist. Het volgt het spel en de acteurs, maar stippelt ook koppig een eigen route en verhaal uit. Al die tegenstrijdige elementen als slecht gestapelde borden in de lucht houden, lijkt misschien onmogelijk, maar die oefening maakt wel het grootste deel van ons plezier uit.’

 

BERLIN ALEXANDERPLATZ – SKAGEN reist vanaf 16/11 tot februari door Vlaanderen en Nederland

 
> lees artikel op knack.be

 

Dat SKaGeN aan de slag zou gaan met de wereldberoemde roman “Berlin Alexanderplatz” van Alfred Döblin uit 1929 betekende voor ruimtevaarders enkele etmalen onderzoeksquarantaine. De fascinerende stream-of-consciousness van Döblin werd door Fassbinder getransformeerd in een 20-uur durend filmisch experiment. Hieruit distilleerden we een reeks parameters waarmee we aan de slag zouden gaan in onze derde samenwerking met SKaGeN (na Wonderland en Almschi!).
 
Een scènebeeld ontwikkelen met meerdere lagen en ingrediënten, als antwoord op een angstaanjagend epos van dieven en prostitiuées, moordenaars en souteneurs? SKaGeN mikte op een modernistische collage van flitsende lichtreclames, voorbijschurende trams, uitgesproken gedachtekronkels en hier en daar een streep zon door de ramen van veel te kleine kamers. Wij deden daar een (dramaturgisch en ruimtelijk) transparant decor bovenop – een kooi, een muur een poort – dat ruimte en mogelijkheden biedt aan spel en acteurs. Een object dat als katalysator inwerkt op het geheel.
 

Vier jaar heeft hij gezeten voor de moord op zijn vriendin Ida. Nu wordt Franz Biberkopf uit de gevangenis vrijgelaten. Maar de vrijheid laat zich zich niet gemakkelijk beleven. Zijn voornemen eindelijk een goed mens te worden en op het rechte pad te blijven, wordt in de Berlijnse grootstad tegengewerkt door een zwak karakter, geldnood en verraad. Zo glijdt Franz, na vele hoogten en laagten, steeds dieper weg in de afgrond van zijn leven. De naïeve opkomst en bikkelharde ondergang van een universele loser.

 

Naar aanleiding van een artikel over SKaGeN’s toneelbewerking van Berlin Alexanderplatz stelde journaliste Els Van Steenbergen ook enkele vragen aan ruimtevaarders over hun aanpak, hun visie op ontwerpen en een mogelijk scènebeeld als dramaturgie voor Biberkopf’s leefwereld. Lees hier het volledige interview. Een ingekorte versie verscheen in Knack Focus

 

Première op 16/11/2011

Speelreeks in Vlaanderen en Nederland van 17/11/2011 tot 04/02/2012

 

MAKING OF
foto’s op flickr
pers
www.skagen.be
www.stuk.be

 
 

 

02.12.2011 | Gazet van Antwerpen | Ilse Dewever

 

 

 

28.11.2011 |Volkskrant | Vincent Kouters

 

Een half komisch, half tragisch postapocalyptisch epos.

 

Berlin Alexanderplatz van Alfred Döblin door SKaGeN. Verkadefabriek, Den Bosch. 23/11. Tournee door Nederland en Vlaanderen t/m 4 februari. skagen.be

Het Vlaamse theatercollectief Skagen maakt sciencefiction van Berlin Alexanderplatz. De klassieke roman van Alfred Döblin en de latere verfilming ervan door Fassbinder – over eeuwige loser Franz Biberkopf die op het rechte pad probeert te blijven in een verrotte maatschappij – inspireerden de vijf acteurs tot een half komisch, half tragisch, postapocalyptisch epos.

De toekomst bestaat bij Skagen uit donkere, metalen constructies, waarin mensen wonen, primitieve kleding van bont en dierenvellen, haperende telefoons en lichtkranten en een hoop jarentachtigmuziek. Te horen zijn: Falco, Depeche Mode en de theme song van Knight Rider.

In deze onheilspellende setting hebben bendes en moordenaars vrij spel. De mannen zitten bier te drinken aan een houten tafel. Alle vrouwen zijn prostituees.

Er is een verteller. Die onthult dat we naar de nabije toekomst zitten te kijken. Het Westerse, economische stelsel is als een kaartenhuis in elkaar gedonderd en een Chinese dictator zwaait nu de scepter. Dat verklaart gelijk de Chinese tekens op de lichtkrant, op de plastic tasjes waar iedereen mee zeult en op het bier. Het verklaart eveneens de kroepoek die Franz Biberkopf (Korneel Hamers) op straat probeert te verkopen.

Dit is het onderbetaalde staatsbaantje waarmee de held van het verhaal zijn entree maakt. Franz is net vrijgelaten uit de gevangenis, waar hij vier jaar uitzat voor een moord. Hij omringt zich, onhandig genoeg, met allerlei criminele elementen, die hem op het verkeerde pad brengen. Het is Mr. Pums – een vetzuchtige bendeleider, die rondrijdt in een gehandicaptenkarretje – die hem in zijn macht krijgt. Omdat Franz steeds met de allerbeste bedoelingen de verkeerde keuzes maakt, verliest hij uiteindelijk een arm en zijn nieuwe vriendinnetje.

Kortom, ook buiten de gevangenis kan de welwillende Franz niet van zijn vrijheid genieten. De stalen kooiconstructies waaruit het decor is opgebouwd, onderstrepen dit nog eens: niemand is werkelijk vrij.

Hoe indrukwekkend deze constructie ook is, hij vertraagt de voorstelling. Tussen de scènes vinden nodeloos grote verbouwingen plaats, waarbij alles verschuift en opnieuw wordt behangen. Anderzijds houden de Vlamingen de vaart er wel in tijdens het spelen. Ze schermen in deze persiflage op Berlin Alexanderplatz met cartoonesk toneelspel, soms op het randje van slapstick, en dikke accenten.

Want het toekomsttaaltje dat ze spreken, is een verhaal apart. Twee uur lang bezigen ze een mengsel van Engels, Duits, al dan niet plat Vlaams en Nederlands. Het is een bijzonder kunstige en knap uitgevoerde verhaspeling van het origineel, vol humor en vondsten. Vooral deze eigenaardige taal maakt het toekomsttheater van de Skagenaren sensationeel.

 
> lees artikel op volkskrant.nl

 

Welk soort plek vertelt op meta-niveau iets over het leven en de liefdes, het innerlijk geheim en de uiterlijke schijn samen van een vrouw als Alma Mahler? Die vraag stelden we in onze tweede samenwerking met SKaGeN voor hun productie ‘Almshi!’ die als grote en kleine zaalproductie toerde. ‘Femme fatale’ avant la lettre, zagen we in haar een verwoed collectioneur van mannen – steeds kunstenaars – die ze kooide als trofeeën, zoals een liefhebber vlinders opprikt en in een glazen doos bewaart. Het toneel ordent de verschillende locaties waar haar leven zich afspeelt maar versmelt tegelijkertijd ook de kamer, de leefwereld, het innerlijk van Alma. In een setting van live split screens brengen vijf acteurs en Octopus Solisten de theatertekst van Annelies Verbeke en liederen van Mahler. Daarboven hangt Alma’s hoofd, ijdel en onverbiddelijk tragisch, als een zwaard van Damocles boven haar museum van misleiding en mislukking.

 

Premiere op 3 december 2010

Speelreeks in Vlaanderen en Nederland van 04/12/2010 tot 23/06/2010

 

MAKING OF
foto’s on flickr
pers
www.skagen.be
Octopus Solisten

Concept & Spel
Sam Bogaerts
Valentijn Dhaenens
Korneel Hamers
Mathijs Scheepers,
Clara van den Broek
Laurence Roothooft
Viviane De Muynck
Koor
Bart van Reyn &
Octopus Solisten
Tekst
Annelies Verbeke
Scenografie
ruimtevaarders
Muziek
16 stemmige transcripties van
Gustav en Alma Mahler
Berg, Wagner e.a.
en een creatie van Joachim Brackx.
Costumes
Barbara De Laere
Techniek
Jeroen Wuyts
Fati Ben Azouz
Productieleiding
Barbara Serulus
Productie
SKaGeN &
Octopus vzw
i.s.m. De Tijd, Operadagen Rotterdam en Oostende Cultuurstad
Uitvoering Decor
Kopspel
Jeroen Wuyts
Fati Ben Azouz